İstanbul, 4 Şubat 2018
ÖNSÖZ
Endüstri 4.0’ın, Denizcilik sektörüne etkileri ile birlikte, Denizcilik 4.0 kavramı ortaya çıkmıştır. Denizcilik 4.0’ı anlamak için ilk önce, Endüstri 4.0’ı incelemek gerekmektedir.
Endüstri 4.0’a Giriş
Endüstri 4.0 ya da 4. Sanayi Devrimi, birçok otomasyon sistemini, veri alış – verişlerini ve üretim teknolojilerini içeren kollektif bir terimdir. Bu devrim, nesnelerin interneti, internetin hizmetleri ve siber – fiziksel sistemlerden oluşan bir bütündür. Aynı zamanda bu yapı, akıllı işletme sisteminin oluşmasında rol oynar.
Sanayi Devrimleri
Endüstri 4.0’ın Yapısı
Endüstri 4.0, teknolojilerin ve değer zinciri organizasyonları kavramlarının kolektif bir bütünüdür. Siber – Fiziksel sistemlerin kavramına, nesnelerin internetine ve hizmetlerin internetine dayalıdır. Bu yapı akıllı sistemler vizyonunun oluşmasına katkı sağlar.
Endüstri 4.0, genel olarak üç yapıdan oluşmaktadır.
Endüstri 4.0 ile modüler yapılı akıllı sistemler kapsamında, fiziksel işlemleri siber – fiziksel sistemlerle izlemek, fiziksel dünyanın sanal bir kopyasını oluşturmak ve merkezi olmayan kararların verilmesi hedeflenmektedir. Nesnelerin interneti ile siber-fiziksel sistemler birbirleriyle ve insanlarla gerçek zamanlı olarak iletişime geçip işbirliği içinde çalışabilecektir. Hizmetlerin interneti ile hem iç hem de çapraz örgütsel hizmetler sunulacak ve değer zincirinin kullanıcıları tarafından değerlendirilecektir.
Endüstri 4.0’ın, Denizcilik Sektörüne Etkileri
Uzaktan yönetilen ticaret gemilerinin denemeleri başlamıştır. Konuyu anlatmak için, Maersk Company’in “Uzaktan Konteyner Yönetimi” (RCM) projesinden bahsetmek gerekir. Bu uygulama, gps, modem ve bir sim kart yardımı ile soğutmalı konteynerlerin (Reefer Container) konumu, sıcaklığı, nem oranı ve güç seviyesı gibi bilgiler izlenebilecek ve müşteri bu bilgilere gerçek zamanlı erişebilecektir. Müşteri bu sayede soğutmalı konteynerin yükleme öncesi gerekli sıcaklığa ulaşmadığını görünce, üreticiyi ya da tedarikçiyi uyarabilir, taşıyıcı ya da liman işçisi soğutmalı konteynerin gücünü kapattığı zaman bunu anında görebilir. Bu sayede hem operasyon verimliliği hem de müşteri memnuniyeti, daha da önemlisi tedarik zincirinin hem deniz hem de kara ayağında görünürlüğü, izlenebilirliği ve güvenilirliği artacaktır.
Denizcilik 4.0
Denizcilik 4.0, Denizcilik Endüstrisinin içinde olduğu tedarik zincirlerinin yeniden yapılanmasıdır. Gelinen teknoloji ile birlikte, gemilerde kullanılan elektronik cihazlarda Endüstri 4.0’a uyumlu olmaya başlamıştır.
Örneğin, bu konuda Elektronik Harita Görüntüleme ve Bilgi Sistemleri (ECDIS) IMO tarafından 2018 yılı itibari ile 3000GRT üstü ticari gemiler ile 500GRT üstü yolcu gemilerinde zorunlu duruma getirilmiştir. Harita güncellemeleri için kullanılan internet ve/veya taşınabilir belleklerin virüslere karşı korunmasının önemi artmıştır. Bu örnekleri GPS (Global Positioning System), mail haberleşmesi, makine otomasyon sistemleri vb. kullanılan ekipmanlar olarak sıralanabilir.
Denizcilik4.0’da, Siber Güvenlik
OCIMF (Oil Companies Internal Marine Forum), 10 Nisan 2017 tarihinde TMSA3 (Tanker Management and Self Assessment) için yapılan çalışmalar tamamlanmıştır. TMSA3 Element 13 içerisinde Siber Güvenlik ile ilgili talepler bulunmaktadır. TMSA3’e Tanker şirketlerinin geçişleri için son tarih 31 Aralık 2017 olmuştur. 1 Ocak 2018 tarihi sonrasında yapılacak SIRE (Ship Inspection Report Programme) denetlemelerinde, Siber Güvenlik ile ilgili denetleme soruları olacaktır.
IMO’nun (International Maritime Organization), 16 Haziran 2017 tarihinde yayınlanan MSC.428(98) dökümanı ile Denizcilikte Siber Risk Yönetiminin Emniyetli Yönetim Sistemine eklenmesi hususunda çalışma bulunmaktadır. Yürürlülüğe girme planı olarak 1 Ocak 2021 tarihi öngörülmektedir.
Konunun önemine istinaden, Kuru Yük Gemilerinin Rightship denetleme sorularına 11 Mayıs 2017 itibari ile Siber Güvenlik maddeleri eklenmiştir. (Section 4: Safety, Securtiy & Environmental Management).
Denizcilik şirketlerinin gelişen teknoloji ile birlikte Siber Güvenlik Yönetim Planlarını hazırlayarak Emniyetli Yönetim Sistemlerine adapte etmeleri gerekmektedir.
SONSÖZ
Denizcilik 4.0 gösteriyor ki, gelecekte Denizcilik sektöründe bizleri yeni sistemler, yeni mesleki tanımlar, yeni kurallar, yeni yönetim planları bekliyor olacaktır.
Gelecek, Denizcilik…
Uzakyol Başmüh. Okan BAYRAK